Schuldgevoel en waarom het belangrijk is dat je begrijpt wat dit is.
Als werkende moeder ervaar je vaak een innerlijke strijd tussen het vervullen van je eigen behoeften en die van anderen, vooral je gezin. Een gevoel dat vaak als een last op je rust, is schuldgevoel. Dit ongrijpbare, maar verlammende gevoel kan je belemmeren om ruimte voor jezelf in te nemen en tijd te nemen voor wat jou gelukkig maakt. Ik wil in deze blog dieper ingaan op waarom het begrijpen van schuldgevoel cruciaal is voor jou als werkende moeder.
Schuldgevoel is een gevoel die je krijgt wanneer je jezelf de schuld geeft van een bepaalde gebeurtenis, situatie of ervaring. Het gaat vaak verder dan het erkennen van verantwoordelijkheid; het omvat vaak een gevoel van tekortkoming en dat je het fout doet, ongeacht of dit realistisch is.
Het is belangrijk om te begrijpen wat schuldgevoel is, omdat het belangrijke factor kan zijn in ons dagelijks leven. Doordat je weet hoe schuldgevoel ontstaat en hoe het ons gedrag beïnvloedt, kan je bewuster keuzes maken en meer ruimte voor jezelf creëren. Schuldgevoel kan namelijk een rem zijn op het nemen van je eigen ruimte als moeder. Het kan ook dienen als een innerlijk kompas dat aangeeft wanneer je balans moet herstellen.
Uit onderzoek blijkt dat 87% van de werkende moeders zich schuldig voelt als ze tijd voor zichzelf nemen in plaats van voor hun gezin te zorgen (bron: onderzoeksinstituut Werk en Gezin). Dit cijfer zegt dat er nog veel te winnen valt als het gaat om het los laten van schuldgevoel.
Schuldgevoel is vaak geen oppervlakkige emotie; het heeft diepe wortels in onze normen, waarden, pijn en/ of angst.
Schuldgevoel kan worden bepaald door onze waarden & normen. Het zijn onze normen en waarden die als regel bepalen of we ons schuldig voelen of niet. Waar de één zich schuldig voelt omdat ze niet naar het optreden van haar kind kan, heeft de ander daar geen probleem mee. Het is niet wat je doet wat je schuldgevoel geeft, maar de manier waarop je ermee omgaat. Deze normen en waarden worden gecreëerd in het verleden. Ze zijn ontstaan door hetgeen we geleerd hebben van onze opvoeding, school, vrienden, boeken en social media.
Schuldgevoel kan ook voortkomen uit het idee dat we anderen pijn hebben gedaan, vaak gebaseerd op onze eigen ervaringen van pijn en afwijzing. Deze onbewuste projectie van onze eigen pijn op anderen kan leiden tot schuldgevoel. Daarnaast kan de angst om niet aan de verwachtingen te voldoen, zowel van onszelf als van anderen, bijdragen aan schuldgevoelens. Ons brein probeert vaak verbanden te leggen tussen gebeurtenissen en emoties, wat invloed kan hebben op ons gevoel van schuld. Als we geloven dat onze handelingen direct verband houden met de pijn of angst die we (hebben) ervaren, kan schuldgevoel intenser worden.
Hoewel schuldgevoel vaak als negatief wordt beschouwd, heeft het ook zijn voordelen. Het kan dienen als een innerlijk kompas dat aangeeft wanneer onze acties niet in lijn zijn met onze waarden en normen. Dit kan leiden tot positieve veranderingen in ons gedrag en onze keuzes. Echter, te veel schuldgevoel kan leiden tot een neerwaartse spiraal van stress en verminderd welzijn.
Het voordeel van schuldgevoel is dat het een signaal kan zijn dat er iets niet in lijn is met jouw waarden of normen. Het fungeert als een soort innerlijke kompas dat aangeeft dat je misschien iets hebt gedaan wat niet overeenkomt met jouw eigen verwachtingen of die van anderen. Bijvoorbeeld, als je als moeder het gevoel hebt tekort te schieten in aandacht voor je kinderen vanwege je werk, kan het schuldgevoel dienen als een reminder om de balans te herstellen. Het motiveert je om bewuste keuzes te maken die meer in lijn zijn met jouw waarden, zoals quality time met je kinderen doorbrengen.
Het belangrijkste nadeel van schuldgevoel is dat het overmatig en onnodig kan zijn, wat leidt tot negatieve effecten op hoe je je voelt. Te veel schuldgevoelens kunnen leiden tot stress, angst en zelfs tot een verminderd zelfvertrouwen. Bijvoorbeeld, als je als werkende moeder constant schuldgevoelens hebt over elke keuze die je maakt, kan dit leiden tot stress en een gevoel van falen. Dit kan een negatieve invloed hebben op zowel je mentale als fysieke gezondheid.